در جوامع درحال گذار، توجه شایسته و ورود رسانه‌ها به مسایل اجتماعی بیش از پیش احساس می‌شود و این وظیفه و رسالتی است که رسانه‌ی زرندما در پی تحقق آن است.
سرویس فرهنگ؛ فخرالدین محمدی: امروزه ایران و مردمش با مشکلات عدیده‌ای از جمله مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌های ظالمانه‌ی دشمن و معضلات فرهنگی و اخلاقی-که از ویژگی‌های جوامع در حال گذار است- دست و پنجه نرم می‌کنند.
بحران هویت در جوامع درحال گذار
مساله‌ی «گذار از سنت به مدرنیته» مهم‌ترین شکافی است که حوزه‌ی کشورهای جهان سوم یا در حال توسعه را در برگرفته است. جوامع در حال گذار که بخشی از آن‌ها مدرن و بخشی سنتی است، به مرور با نوسازی به سوی مدرنیته پیش می‌روند و با بحران‌های مختلفی به ویژه بحران هویت دست به گریبان می‌شوند.
بسیاري از این تحرکات اجتماعی، جامعه را در روند گذار به پیش می‌برند اما هستند تحرکاتی که یا به‌عنوان «پاسداری از هنجارهای سنتی» و یا همچون «انحرافی از هنجارهای جامعهی متجدد(نوآور)» در روند گذار، خلل وارد می‌کنند.
برای مثال، در سال ۱۳۸۵ مسیرحرکت سیاسی-اجتماعی مردم در انتخابات شوراها و نیز انتخاب شدن بسیاری از کاندیداهای زن در شهرستان‌ها را می‌توان همچون تحرکی در جهت پیشبرد هنجارهای نوین به‌شمار آورد. در سوی مقابل از طرح تفکیک جنسیتی دانشجویان نیز می‌توان به‌عنوان رویکردی در دفاع از هنجارهای جامعهی سنتی یاد کرد.
زرند و چالش بزرگ شکاف نسلی
البته زیستن در ساحت سنت به خودی خود نه ارزش محسوب می‌شود و نه ضد ارزش، و زمانی می‌توان دست به قضاوت زد که نحوه‌ی زیست در تعارض با واقعیت‌های زندگی قرار بگیرد.
بر همین اساس در شهرستانی چون زرند که به تازگی در راه صنعتی شدن وارد شده و بسیاری از ساکنین آن در گذشته‌ی سنتی رشد کرده‌اند و هنوز هم آن‌را به یاد دارند؛ برنامه‌های فرهنگی باید گذار از سنت به مدرنیته را پوشش دهند.
اکنون که دوگانه‌ی سنت و مدرنیته با رشد شبکه‌های مجازی از قبیل تلگرام، اینستاگرام، واتس‌اپ و… سرعت بیشتری گرفته است، می‌توان رگه‌های پر رنگ سنت و مدرنیته را در شهرستان دید.
به‌عنوان نمونه، شکل‌گیری سبک زندگی در حوزه‌ی ازدواج و در ادامه، ناپایداری این ازدواج‌ها ناشی از دلایلی چون خیانت و عدم مهارت همسرداری است. این نوع انتخاب در ازدواج به کلی با آنچه در گذشته اتفاق می‌افتاده در تنافر جدی است.
اما اگر به این دوگانه‌ی سنت و تجدد توجه جدی نشود و خانواده و شهروندان همچنان در باورهای سنتی خود بمانند و هم‌دلانه با نسل جوان برخورد نکنند، نمی‌توان عواقب خوشایندی را برای شهرستان متصور بود. بنابراین نیاز است «طرح‌های فرهنگی شهرستان زرند» با آگاهی از مساله‌ی گذار و شکاف نسلی برنامه‌ریزی شوند و این وظیفه‌ی خطیری است که نهادهای متولی فرهنگی باید آن‌را متقبل شوند.
نقش غیرقابل انکار رسانه‌ها در هنجارسازی
اما اکتفا کردن به برنامه‌ریزی فرهنگی دولت و به‌ویژه نهادهای متولی فرهنگی نیز خطاست و نباید نقش پررنگ جامعهی مدنی و به‌ویژه رسانه‌ها را نادیده گرفت.
رسانه‌های گروهی از یک‌سو انعکاس زندگی روزمره و تعامل با فرهنگ جمعی و از سوی دیگر محملی برای انتقال پیام‌ها به شمار می‌روند که به خلق معانی فرهنگی شتاب می‌بخشند. «آگاهی‌بخشی و آموزش‌دهی» نیز رسالت غیرقابل انکار رسانه‌هاست تا آن‌ها نقش پررنگی در فرهنگ‌سازی جوامع عهده‌دار باشند.
رسانه‌ها قادرند از طریق اندیشه‌پردازی، ارزش‌گذاری و هنجارسازی، به تعمیق و تثبیت باورها، ارزش‌ها و هنجارها در فرایند تعلیم و تربیت اجتماعی بپردازند.
به طور کلی، فرهنگ‌سازی از طریق رسانه به معنای انتقال محتویات فرهنگی شامل اعتقادات، تصاویر، برداشت‌ها، افکار، مفاهیم و ارزش‌هایی است که بر رفتار، پوشش، سُنن و سبک زندگی افراد در جامعه تأثیر می‌گذارد.
در این رهگذر و عصر جهانی‌شدن فرهنگ و ارتباطات، شایسته است رسانه‌ها در جهت هنجارسازی برای تحقق انسانیت، بشردوستی، مردم‌سالاری، تعاون، صلح، عدالت، برابری و حقیقت‌یابی، حقیقت‌گرایی و… گام بردارند.
همانگونه که ذکر آن رفت، رسانه‌ها خواه و ناخواه نقش پررنگی را در فرهنگ‌سازی عهده‌دار هستند و بدین ترتیب باید در جهت تعیین چارچوب و معیارهای اخلاقی و روانی جامعه و آموختن رفتار، گفتار و پندار نیک و شناساندن وظایف اجتماعی با هدف رشد فرهنگ جامعه و ترویج ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی گام بردارند. هرچند که در این راه، مسوولیت نخبگان رسانه‌ای برای ایجاد جامعهی انسانی شایان توجه است.
توجه به مسایل اجتماعی در زرند ما
تا کنون رسانه‌های موجود در حد توان خود و نه آ‌ن‌گونه که شایسته است، به مقوله‌ی فرهنگ و اجتماع پرداخته‌اند که این امر دلایل بسیاری دارد که باید در جای خود به آن پرداخت؛ اما به ذکر این نکته بسنده می‌شود که گاهی خود رسانه‌ها نیز مشکلاتی دارند که نتیجه‌ی آن قربانی شدن مسایل فرهنگی است.
به عنوان مثال تنها رسانه‌ی مکتوب فعال زرند به دلیل مشکلات اقتصادی و بی‌توجهی‌های صورت گرفته به تعطیلی کشانده شد و این اتفاق خلا فرهنگی را در شهرستان به وجود می آورد که در آینده نتایج آن نمود پیدا خواهد کرد.
بنابراین توجه شایسته و با برنامه و ورود رسانه‌ها به مسایل اجتماعی بیش از پیش احساس می‌شود و این وظیفه و رسالتی است که رسانه‌ی زرندما در پی تحقق آن است تا با حمایت شهروندان آینده‌ای بهتر را رقم بزنیم.
تیم تحریریه‌ی پایگاه خبری تحلیلی زرند ما در راستای عمل به رسالت رسانه‌ای خود، بخش‌های متنوعی را با محوریت توجه به مسایل فرهنگی و هنری و آسیب‌های اجتماعی پدید آورده است که امیدواریم بتوانیم نقش رسانه‌ای خود را آن‌طور که باید ایفا کنیم.
می‌خواهیم در جایی که «متعلق به همه‌ی مردم زرند ماست» در کنار وظایف رسانه‌ای، شادی‌های کوچک و ارزان را معرفی کنیم، کارهای اخلاقی و انسان‌دوستانه را انعکاس دهیم، فیلم و کتاب خوب را به نمایش بگذاریم و با زبان طنز اما گزنده مسایلی را به مسوولان یادآور شویم؛ باشد که مفاهیمی چون «خانواده، انسانیت، سواد و مسوولیت‌پذیری» معنای بهتری پیدا کنند و کاهش معضلات اجتماعی را شاهد باشیم.
انتهای پیام /
